Trong bài viết hôm nay, chúng tôi sẽ đưa ra một số gợi ý bài học
giáo dục STEAM lý thú dựa trên các phép thuật kỳ ảo trong bộ phim kinh điển Harry Potter. Bài viết dựa trên bài thuyết trình tại NSTA của Alan McCormack, giáo sư danh dự về giáo dục khoa học tại Đại học Bang San Diego.
Cùng học sinh hóa phù thủy xứ Hogwarts với 5 bài học giáo dục STEAM kì diệu
- Áo choàng tàng hình của Harry
Áo choàng tàng hình là một trong những món bảo bối nổi tiếng nhất của Harry. Nhưng liệu có một chiếc áo tàng hình nào trong đời thực không? Học sinh có thể nghĩ rằng điều đó là không thể, nhưng nó lại là một ví dụ giáo dục STEAM về hiện tượng khúc xạ ánh sáng, khi ánh sáng truyền từ môi trường này sang môi trường khác. Thí nghiệm: Đặt một đồng xu bên dưới một chiếc cốc trong suốt sao cho nhìn thấy được đồng xu. Khi đổ đầy nước vào cốc, đồng xu sẽ biến mất. Học sinh sẽ phải quan sát chiếc cốc từ một góc không quá cao để thấy đồng xu. Có thể thấy được, việc tạo ra một chiếc áo vô hình tuy không mấy khả thi, song chúng ta vẫn chứng minh được hiện tượng “tàng hình” vẫn có thể xảy ra ở điều kiện đặc biệt, và biết đâu trong tương lai người ta có thể ứng dụng nó để chế tạo áo tàng hình thật thì sao?
- Con mắt phép thuật của chú Moody
Sau khi bị mất con mắt trong trận chiến, Giáo sư Alastor Moody đã nhận được một vật thay thế ma thuật, đó là một con mắt có thể nhìn xuyên qua bất kỳ vật liệu nào. Trong vật lý, hiện tượng nhìn xuyên vật thể được gọi là bẻ cong ánh sáng. Bạn bố trí bốn thấu kính lồi trên một đường thẳng sẽ làm cho ánh sáng bị bẻ cong giữa chúng. Nếu đặt một vật bất kì vào đúng vị trí, bạn sẽ có thể nhìn xuyên qua nó. Đây là một thí nghiệm giáo dục STEAM trong
chương trình giáo dục phổ thông mới tương đối dễ làm.
- Bình chứa ký ức
Trong văn phòng hiệu trưởng trường Hogwarts có một cái chậu lớn chứa đầy chất lỏng lung linh. Cụ Dumbledore giải thích: “Người ta chỉ cần loại bỏ những suy nghĩ dư thừa trong tâm trí của một người, đổ chúng vào chậu này và xem lại khi rảnh rỗi”. Trên thực tế, ký ức được lưu trữ trong não bộ chúng ta như một thư viện lớn, gọi là trí nhớ dài hạn. Bằng một vài kỹ thuật gợi nhớ, bạn có thể tìm lại chúng dù bản thân nghĩ là mình không nhớ.
- Thần chú và thần dược
Có một cơ sở khoa học giáo dục STEAM nào cho các độc dược ma thuật không? Trong tự nhiên có rất nhiều đấy! Vì thực vật không thể chạy hoặc ẩn nấp, chúng đã phát triển một “loạt vũ khí hóa học” đáng sợ để ngăn chặn, giết chết côn trùng và động vật ăn chúng. Ví dụ như dieffenbachia, sử dụng nguyên bào idioblasts để giải phóng các enzym gây tê liệt khi ăn phải.
- Chiếc mũ phân loại
Khi đến Hogwarts, học sinh được phân vào một trong bốn ngôi nhà: Gryffindor, Hufflepuff, Ravenclaw, hoặc Slytherin, dựa trên tiềm năng của họ. Đây là một ví dụ tuyệt vời cho khoa học dữ liệu. Ở cấp Tiểu học hoặc THCS, các em có thể chơi trò chơi phân loại này nhằm rèn luyện các kỹ năng nhận dạng mẫu, phân chia và quan sát.
Hy vọng sau khi đọc bài viết này, thầy cô và học sinh có thể nghĩ về khoa học và giáo dục STEAM nhiều hơn khi xem phim, đọc sách. Đồng thời, các ví dụ trên cũng có thể trở thành chủ đề cho các hoạt động thí nghiệm thú vị.
Vận hành bởi Trương Anh Vũ® 
Trung Nghĩa, Hòa Ninh, Hòa Vang, TP Đà Nẵng, Việt Nam 
