Nguyên nhân và cách chống rụng trái non kịp thời

[đạt]

21
Th6
Mục lục ẩn
1 Hiểu Đúng Về Hiện Tượng Rụng Trái Non
2 Top 5 Nguyên Nhân Hàng Đầu Gây Rụng Trái Non
2.1 1. Mất Cân Đối Dinh Dưỡng – Nguyên Nhân Phổ Biến Nhất
2.2 2. Sốc Nước và Thời Tiết Bất Lợi
2.3 3. Sâu Bệnh Hại Tấn Công
2.4 4. Rối Loạn Hormone Sinh Trưởng
2.5 5. Thụ Phấn Kém
3 Giải Pháp Chống Rụng Trái Non Toàn Diện và Bền Vững
3.1 1. Quản Lý Dinh Dưỡng Cân Đối, Đúng Thời Điểm
3.2 2. Kỹ Thuật Tưới Nước Thông Minh
3.3 3. Phòng Trừ Sâu Bệnh Hại Chủ Động
3.4 4. Sử Dụng Chất Điều Hòa Sinh Trưởng Hợp Lý
3.5 5. Các Biện Pháp Canh Tác Hỗ Trợ
4 Lưu Ý Chống Rụng Trái Non Cho Một Số Cây Trồng Phổ Biến
5 Kết Luận
Hiện tượng rụng trái non hàng loạt là nỗi ám ảnh lớn nhất của bà con nông dân, ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và bao công sức chăm bón. Hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng đúng kỹ thuật sẽ là chìa khóa để bảo vệ thành quả.
Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết và đưa ra giải pháp chống rụng trái non một cách toàn diện, giúp nhà vườn giữ trọn vẹn từng lứa quả, hướng tới một mùa vụ bội thu.
Hiểu Đúng Về Hiện Tượng Rụng Trái Non
Trước khi tìm cách khắc phục, bà con cần phân biệt rõ hai loại rụng trái non: rụng sinh lý và rụng bệnh lý.

• Rụng trái non sinh lý: Đây là một cơ chế chọn lọc tự nhiên của cây. Sau khi đậu quả, cây sẽ tự động loại bỏ những trái yếu, còi cọc, dị dạng hoặc những trái ở vị trí không thuận lợi để tập trung dinh dưỡng nuôi các trái khỏe mạnh nhất. Đây là hiện tượng bình thường và không đáng lo ngại.
• Rụng trái non bệnh lý: Đây mới là vấn đề thực sự cần can thiệp. Trái rụng hàng loạt, kể cả những trái to, đẹp do tác động của các yếu tố bất lợi như dinh dưỡng, thời tiết, sâu bệnh. Nếu không có giải pháp kịp thời, hiện tượng này có thể gây thất thu nặng nề.
  
  

Top 5 Nguyên Nhân Hàng Đầu Gây Rụng Trái Non
Để có biện pháp phòng trừ hiệu quả, việc xác định đúng “thủ phạm” là vô cùng quan trọng.
1. Mất Cân Đối Dinh Dưỡng – Nguyên Nhân Phổ Biến Nhất
Đây được xem là nguyên nhân cốt lõi. Cây trong giai đoạn nuôi trái giống như người mẹ mang thai, cần một chế độ dinh dưỡng đặc biệt.

• Thiếu trung, vi lượng (đặc biệt là Canxi và Bo): Canxi (Ca) giúp hình thành vách tế bào vững chắc, làm cuống trái dẻo dai, bám chắc vào cành. Bo (B) là vi chất “vàng” giúp tăng sức sống hạt phấn, tăng tỷ lệ thụ tinh, giảm rụng trái. Thiếu bộ đôi này, cuống trái sẽ dễ hình thành tầng rời và rụng đi.
• Thừa đạm (N): Bón quá nhiều đạm trong giai đoạn này khiến cây ưu tiên phát triển cành lá, chồi non. Chồi non sẽ cạnh tranh dinh dưỡng trực tiếp với trái non, làm trái không đủ sức nuôi và rụng.
• Thiếu Kali (K): Kali đóng vai trò vận chuyển đường và dinh dưỡng từ lá về nuôi trái. Thiếu Kali, trái sẽ chậm lớn, chất lượng kém và dễ rụng.

2. Sốc Nước và Thời Tiết Bất Lợi

• Sốc nhiệt: Thời tiết nắng nóng gay gắt kéo dài hoặc thay đổi nhiệt độ đột ngột giữa ngày và đêm làm cây bị stress, gây rối loạn sinh lý và rụng trái.
• Thiếu nước: Giai đoạn nuôi trái cây cần rất nhiều nước. Nếu đất bị khô hạn, cây sẽ ưu tiên cứu thân mẹ và tự động loại bỏ bớt trái để giảm gánh nặng.
• Thừa nước (úng): Mưa lớn kéo dài hoặc tưới quá nhiều làm đất bị úng, rễ cây không thể hô hấp và hấp thu dinh dưỡng, gây thối rễ và rụng trái hàng loạt.
• Mưa nhiều: Mưa lớn có thể rửa trôi phấn hoa, cản trở quá trình thụ phấn. Độ ẩm không khí cao cũng là điều kiện lý tưởng cho nấm bệnh phát triển tấn công cuống hoa, cuống trái.

3. Sâu Bệnh Hại Tấn Công

• Côn trùng chích hút: Các loại như bọ xít muỗi, rệp sáp, nhện đỏ… chích hút nhựa ở cuống trái và trái non, làm trái mất dinh dưỡng, biến dạng và rụng.
• Sâu đục cuống/đục trái: Sâu non đục vào bên trong làm hỏng cuống hoặc trái, cắt đứt đường vận chuyển dinh dưỡng.
• Bệnh hại: Bệnh thán thư là nguy hiểm nhất, gây ra những đốm đen trên vỏ trái, làm thối đen và rụng cuống trái.

4. Rối Loạn Hormone Sinh Trưởng
Sự mất cân bằng của các hormone nội sinh trong cây, đặc biệt là sự sụt giảm của Auxin, sẽ kích thích hình thành “tầng rời” ở cuống trái, khiến trái dễ dàng bị rụng đi chỉ với một tác động nhẹ.
5. Thụ Phấn Kém
Hoa không được thụ phấn hoặc thụ phấn không hoàn toàn sẽ không thể hình thành phôi và phát triển thành trái. Theo cơ chế tự nhiên, những hoa này sẽ tự động rụng đi.
Mua ngay
Giải Pháp Chống Rụng Trái Non Toàn Diện và Bền Vững
Từ những nguyên nhân trên, chúng ta có các giải pháp tương ứng, đòi hỏi sự kết hợp đồng bộ.
1. Quản Lý Dinh Dưỡng Cân Đối, Đúng Thời Điểm

• Giai đoạn trước ra hoa: Tập trung bón phân có hàm lượng Lân (P) và Kali (K) cao để tạo mầm hoa khỏe.
• Giai đoạn đậu trái non (QUAN TRỌNG NHẤT): Đây là thời điểm vàng để chống rụng trái non. Bà con cần phun bổ sung Canxi-Bo qua lá định kỳ 7-10 ngày/lần. Việc này giúp cuống trái dai chắc, tăng khả năng giữ trái tối đa. Có thể kết hợp tưới gốc các loại phân bón chứa Canxi.
• Giai đoạn nuôi trái lớn: Giảm đạm, tăng cường Kali để giúp trái lớn nhanh, ngọt, chắc và nặng ký.

2. Kỹ Thuật Tưới Nước Thông Minh

• Luôn giữ cho đất có đủ độ ẩm cần thiết. Tránh để đất khô nứt nẻ rồi mới tưới đẫm sẽ gây sốc cho cây.
• Sử dụng rơm rạ, cỏ khô, màng phủ nông nghiệp để tủ gốc. Biện pháp này vừa giúp giữ ẩm, vừa ổn định nhiệt độ đất, hạn chế cỏ dại.
• Đảm bảo vườn có hệ thống thoát nước tốt, xẻ rãnh để tránh tình trạng ngập úng trong mùa mưa.

3. Phòng Trừ Sâu Bệnh Hại Chủ Động

• Thường xuyên thăm vườn để phát hiện sớm các dấu hiệu của sâu bệnh.
• Cắt tỉa cành lá già, cành vô hiệu, cành bị bệnh để vườn cây thông thoáng, giảm nơi trú ngụ của sâu bệnh.
• Khi phát hiện sâu bệnh, sử dụng các loại thuốc đặc trị theo nguyên tắc “4 đúng”. Ưu tiên các sản phẩm có nguồn gốc sinh học để đảm bảo an toàn.
• Đối với bệnh thán thư, cần phun phòng định kỳ vào mùa mưa, đặc biệt là sau các cơn mưa lớn.

4. Sử Dụng Chất Điều Hòa Sinh Trưởng Hợp Lý
Sử dụng các hoạt chất như NAA, Gibberellin ở nồng độ thấp theo khuyến cáo của nhà sản xuất có thể giúp hạn chế hình thành tầng rời. Lưu ý: Tuyệt đối không lạm dụng vì có thể gây ảnh hưởng xấu đến chất lượng nông sản và sự phát triển của cây về sau.
5. Các Biện Pháp Canh Tác Hỗ Trợ

• Tỉa bớt hoa và trái: Chủ động loại bỏ những chùm hoa quá dày, những trái nhỏ, méo mó, sâu bệnh để cây tập trung dinh dưỡng nuôi những trái còn lại chất lượng hơn.
• Thụ phấn bổ sung: Với các loại cây có tỷ lệ đậu trái tự nhiên thấp như na, mãng cầu xiêm, thanh long ruột trắng… việc thụ phấn bổ sung bằng tay vào thời điểm thích hợp sẽ tăng tỷ lệ đậu trái lên đáng kể.